Komunikat warzywniczy
Otrzymaliśmy informacje, że larwy jednego z najgroźniejszych szkodników a mianowicie śmietki już żerują w uprawach warzyw. Pamiętajcie próg szkodliwości w warzywach kapustnych, to odłowienie dwóch samic dziennie a w warzywach cebulowych: obecność jaj wokół 2-3 roślin na 1mb rzędu. Zwalczane stadium to głownie larwy. Jest kilka preparatów zarejestrowanych na śmietkę.
W zagłębiach produkcji warzyw stwierdzono w bieżącym tygodniu jaja i larwy śmietki cebulanki i kapuścianej. Podkreślimy, że muchówki pierwszego pokolenia pojawiają się w końcu kwietnia lub na początku maja. Programy sygnalizacyjne wskazywały na koniec kwietnia oraz na początku maja loty dorosłych muchówek. Aktualny monitoring w terenie pozwala na stwierdzenie zarówno jaj oraz larw na polach.
Identyfikacja śmietki
Śmietka cebulanka czy kapuściana to gatunek muchówki z rodziny śmietkowatych (Anthomyiidae). Larwy należą do jednych z najgroźniejszych szkodników w uprawach warzyw cebulowych i kapustnych. W ciągu jednego sezonu wegetacyjnego, przy sprzyjających warunkach, oblotu mogą dokonać nawet trzy pokolenia szkodnika. Pierwszy oblot śmietki następuje wczesną wiosną, kiedy temperatura gleby przekroczy 10 °C. Muchówka składa jaja tuż przy szyjce korzeniowej rośliny.
Jaja są jasne, podłużne, można je dostrzec bez dodatkowych przyrządów optycznych. Larwy śmietki są białawe, beznogie, podobne do larw muchy domowej, wielkości poniżej 1 cm. Larwy pierwszego pokolenia żerują głównie na korzeniach oraz w dolnych partiach łodygi. Zaatakowane rośliny słabną, a nawet zamierają, w wyniku utrudnienia pobierania wody z gleby. Kolejne pokolenie śmietki pojawia się zazwyczaj na koniec czerwca i w pierwszej dekadzie lipca. Jaja drugiego pokolenia owady śmietki kapuścianej składają już nie tylko do gleby w obrębie łodygi, ale również bezpośrednio na ogonki liściowe i łodygi. Larwy wgryzają się do ogonków liściowych oraz róż kalafiorów i brokułów. Powodują ogromne zniszczenia w uprawach i z uwagi na lokalizacje są szczególnie trudne do zwalczenia. Uszkodzenia powstałe w wyniku ich żerowania są powtórnie atakowane przez patogeny, w wyniku czego następuje gnicie róż. Rośliny tracą całkowicie wartość handlową. Podobne uszkodzenia powodują larwy trzeciego pokolenia muchówki.
Tablice lepowe oraz pułapki zapachowe pozwalają na dokładniejszą obserwację plantacji oraz sygnalizują potrzebę i termin stosowania oprysków również w drugim i trzecim oblocie muchówki. W celu monitoringu śmietki kapuścianej zaleca się na plantacji dwie pułapki (niezależnie od powierzchni uprawy). W pułapkach odławiają się tylko samice. Pułapki należy sprawdzać dwa, trzy razy w tygodniu. Warto pamiętać, że odłowienie dwóch samic dziennie, przez kolejne dwa dni jest sygnałem do wykonania zabiegu. Istotny jest fakt, że jeżeli temperatura powietrza jest na poziomie powyżej 20°C, to opryskujemy plantacje po 3 dniach a jeżeli temperatura jest niższa to po 5 dniach. W przypadku śmietki cebulanki obecność jaj wokół średnio 2-3 roślin na 1 mb jest sygnałem do rozpoczęcia zwalczania. W monitoringu należy koncentrować się na uważnym przeglądaniu miejsc wokół roślin, zwłaszcza pod grudkami ziemi.
Preparaty na śmietkę
Po przekroczeniu progu zagrożenia, do zwalczania śmietki cebulanki na plantacjach cebuli można użyć środki zawierające substancje czynna acetamipryd działającą powierzchniowo, wgłębnie i układowo (czyli zwalcza się nimi także larwy żerujące w cebuli) jak: Kobe 20 SP, Lanmos 20 SP, Mospilan 20 SP czy Sekil 20 SP. Do zabiegów chemicznych zarejestrowany jest też preparat Benevia 100 OD – zawiera cyjanotraniliprol – działanie żołądkowe i kontaktowe. Na roślinie działa wgłębnie i translaminarnie. Ponadto wśród zarejestrowanych pyretroidów do zwalczania smietki cebulanki są: Decis Mega 50 EW, Judo 050 CS, Karate Zeon 050 CS, Kusti 050 CS, Lamdex Extra 2,5 WG, Ninja 050 CS.
Preparaty na śmietkę kapuścianą
Po przekroczeniu progu zagrożenia, do zwalczania śmietki kapuścianej na plantacji kapusty głowiastej można użyć środki wgłębne i translaminarne – Benevia 100 OD, Verimark 200 SC (Verimark w przypadku aplikacji do strefy korzeniowej także działa układowo), albo preparaty działające kontaktowo – Delmetros 100 SC, Judo 050 CS, Karate Zeon 050 CS, Koron 100 SC, Kusti 050 CS, Lamdex Extra 2,5 WG, Ninja 050 CS czy Pilgro 100 SC (są to pyretroidy, warto pamiętać, ze najefektywniej działają w temperaturze do 20°C; stosując te preparaty należy zwrócić uwagę, aby ciecz robocza dotarła w przyziemna część łodygi).