Aktualności
- W ciągu ostatnich dziesięciu lat krajowa produkcja pomidorów wykazywała wyraźne tendencje wzrostowe. Zwiększyła się z ok. 681 tys. t przeciętnie w latach 2006-2008 do 803 tys. t średnio w latach 2013-2015, czyli o 18 proc. - podała Anna Kitala, ekspert ds. analiz rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas.
Jak podkreśla Anna Kitala, w analizowanym okresie dość duże zmiany zaszły w strukturze produkcji. O ile jeszcze 10 lat temu pomidory pod osłonami stanowiły ok. 60-63 proc. produkcji ogółem, o tyle ostatnio blisko 70 proc. Jest to przede wszystkim konsekwencją stabilizujących się zbiorów pomidorów gruntowych i wzrostu produkcji pod osłonami. Wśród pomidorów pod osłonami dominują uprawy szklarniowe. Wg GUS przeciętnie w latach 2012-2014 stanowiły one 57 proc. całkowitych zbiorów pomidorów spod osłon.
- Wzrostowi krajowej produkcji pomidorów w analizowanym okresie sprzyjał rosnący popyt eksportowy. Wg danych Eurostatu, w ostatnim dziesięcioleciu wolumen eksportu pomidorów z Polski zwiększył się o 27 proc, z 80 tys. t przeciętnie w latach 2006-2008 do 101 tys. t średnio w latach 2013-2015. Co ciekawe, początkowo wśród odbiorców dominowały kraje unijne. Ich udział jednak zmniejszał się systematycznie, z 90 proc. w 2006 r. do 53 proc. w 2010 r. Od 2011 r. w pomidory z Polski zaopatrywały się przede wszystkim kraje pozaunijne. Stało się tak głównie za sprawą Rosji, która zwiększyła zakupy z 3 tys. t w 2006 r. do 51 tys. t w 2013 r. W rezultacie udział Rosji w polskim eksporcie pomidorów wzrósł z 5 proc. do 48 proc. Sytuacja zmieniła się wraz z wprowadzeniem rosyjskiego embargo, które zaczęło obowiązywać od sierpnia 2014 r. W 2015 r., podobnie jak przed laty, najwięcej pomidorów z Polski ponownie trafiło do krajów unijnych ? komentuje Anna Kitala.
Podkreśla, że import pomidorów do Polski w ostatnim dziesięcioleciu również wykazywał tendencje wzrostowe, zwiększając się z 86 tys. t przeciętnie w latach 2006-2008 do 144 tys. t w latach 2013-2015 (Eurostat).
- Jeśli zestawimy wolumen importu z eksportem, okaże się, że Polska znacznie więcej importuje pomidorów niż eksportuje, a co więcej, przewaga importu nad eksportem raczej się zwiększa. Największym dostawcą pomidorów do Polski od lat jest Hiszpania, jednak jej udział w dostawach na polski rynek się zmniejsza. Jeszcze przeciętnie w latach 2006-2008 wynosił on ok. 57 proc., a już w latach 2013-2015 ok. 40 proc. Nieco wzrósł udział Holandii, odpowiednio z 19 proc. do 24 proc. Zwiększyło się także w polskim imporcie pomidorów znaczenie Niemiec - z 8 proc. do 13 proc. ? dodaje.
Konsumpcja pomidorów na rynku krajowym w gospodarstwach domowych w ostatnim dziesięcioleciu pozostawała stosunkowo stabilna. Wg GUS w latach 2006-2008 kształtowała się przeciętnie na poziomie ok. 10,12 kg w przeliczeniu na osobę rocznie, natomiast w latach 2012-2014 było to ok. 9,88 kg/os. Trzeba pamiętać jednak, że powyższe dane nie uwzględniają spożycia poza domem, np. w placówkach gastronomicznych.
BGŻ BNP Paribas