Mnogo chorób w kalafiorach

Pogoda w ostatnich tygodniach zdecydowanie nie sprzyja produkcji warzyw gruntowych. O niedoborach wody na Kujawach sprzed dwóch lat już nikt nie pamięta. W tym roku rolnicy proszą, żeby chociaż kilka dni nie padało. Ten długotrwały nadmiar wilgoci dał się we znaki producentom letnich kalafiorów - choroby panoszą się wszędzie!

Wzrost wilgotności powietrza spowodowany opadami deszczu, mgłami oraz intensywną poranną rosą to idealne warunki do rozprzestrzeniania się wielu groźnych chorób warzyw. Letnie odmiany kalafiorów, pomimo wieloletnich prac hodowlanych nad poprawą ich odporności, nadal nie radzą sobie w trudnych warunkach pogodowych. Duże amplitudy dobowe temperatury oraz wysoka wilgotność gleby i powietrza sprawiają, że kalafiory stają się podatne na różnego rodzaju zaburzenia fizjologiczne (omszenie, przebarwienia) oraz choroby.

Lustrując plantacje kalafiorów na Kujawach zaobserwować można szeroką gamę objawów chorobowych, występujących w tym samym czasie na wielu polach. Wśród najczęściej i najliczniej powtarzających się wyróżnić można mokrą zgniliznę bakteryjną, czarną zgniliznę kapustnych oraz czerń krzyżowych, czyli alternariozę.

Mokra zgnilizna bakteryjna powodowana jest przez bakterie z rodzaju Erwinia spp. oraz Pseudomonas spp, które w panujących ostatnio warunkach (intensywne opady, wysoka wilgotność powietrza i umiarkowana temperatura) rozwijają się i atakują bardzo szybko. Porażeniu sprzyjają uszkodzenia spowodowane gradem lub silnym wiatrem (obicia, złamania liści) oraz żerowanie szkodników upraw. harakterystycznymi objawami występowania choroby jest ciemniejąca tkanka w miejscach uszkodzeń. Choroba szybko postępuje, obejmując swym zasięgiem znaczną powierzchnię róży kalafiora. Na różach pojawiają się wodniste ciemnobrązowe plamy. W efekcie gnicia głąba róże odpadają, towarzyszy temu nieprzyjemny zapach gnijących roślin. W przypadku wystąpienia objawów chorobowych na róży kalafiora, traci on całkowicie wartość handlową. Obecnie w Polsce nie ma syntetycznych środków chroniących kalafiory przed mokrą zgnilizną bakteryjną, dlatego też w przypadku tej choroby szczególnie ważna jest profilaktyka. Należy do niej przede wszystkim płodozmian, zachowanie przerwy w uprawie roślin z tej samej rodziny oraz zwalczanie owadów, które mogą być wektorami choroby.

Mokra zgnilizna bakteryjna

Czarna zgnilizna kapustnych to choroba wywoływana przez Xanthomonas campestris. Bakterie rozprzestrzeniają się wraz z kroplami deszczu oraz w trakcie nawadniania. Pierwsze objawy postępującej infekcji zauważyć można jeszcze na rozsadniku, w postaci żółtych plam na liścieniach młodych sadzonek. Liście starszych roślin, podobnie jak rozsady, żółkną i wraz z postępującą nekrozą zamierają. Warto pamiętać, że przebarwienia te przybierają najczęściej kształt litery ?V? zwężającej się w kierunku środka więdnącego liścia. Z czasem, w wyniku porażenia systemicznego, następuje zahamowanie wzrostu rośliny. Bakterie przenikają również do głąba kalafiora, powodując psucie się róż. Na polskim rynku dostępny jest biologiczny fungicyd Serenade ASO (Bayer), przeznaczony do przeciwdziałania czarnej zgniliźnie. Środek należy stosować zapobiegawczo na rozsadniku lub tuż po posadzeniu roślin na miejsce stałe. Maksymalna dawka zalecana przez producenta to 10 l/ha.

Czarna zgnilizna - Xanthomonas campestris

Patogenami wywołującymi czerń krzyżowych są grzyby z rodzaju Alternaria, a skutkiem ich występowania w roślinie jest zaburzenie przemiany materii. Korzystne warunki dla rozwoju tej choroby stwarzają duża wilgotność powietrza utrzymująca się przez wiele godzin oraz wysokie temperatury powietrza (powyżej 20 st. C). Charakterystycznymi objawami wystąpienia alternariozy u kalafiora są brunatno czarne plamy o owalnym kształcie i jasnożółtym obrzeżeniu. W początkowych stadiach porażenia uszkodzeniu ulegają najstarsze liście roślin. W korzystnych dla patogenu warunkach atmosferycznych dochodzi do zainfekowania róż. Na ich powierzchni pojawiają się brązowe plamy, pokryte zarodnikami grzyba. Róże z objawami choroby nie nadają się do sprzedaży. Tegoroczne ciepłe i deszczowe lato jest szczególnie niebezpieczne, dlatego należy prowadzić częste obserwacje upraw by zdążyć w porę zareagować. Stosowanie ochrony chemicznej należy rozpocząć od profilaktycznego opryskiwania plantacji, zgodnego z komunikatami sygnalizującymi zagrożenie chorobą. Po wystąpieniu pierwszych objawów chorobowych opryskiwać rośliny 2 lub 3 razy w odstępach co 7-10 dni następującymi środkami: Amistar 250 SC (0,8 l/ha), Signum 33 WG (0,75-1 l/ha), Scorpion 325 SC (1 l/ha), Tazer 250 SC (1 l/ha), Rovral Aquaflo 500 SC (1 l/ha).