Nie pozwól marchwi przedwcześnie zakończyć wegetacji

Marchew należy do warzyw o największym znaczeniu gospodarczym w Polsce. Powierzchnia uprawy marchwi zajmuje około 22 tys. ha, co plasuje ją na pierwszym miejscu pod względem powierzchni uprawy warzyw gruntowych w kraju. Zbiory marchwi w latach 2015–2020 mieściły się w przedziale 0,7–0,8 mln ton. Czy to wysoki wynik w skali europejskiej? Tak. Polska pozostaje wiodącym producentem marchwi w UE. W latach 2015–2020 eksport marchwi wyniósł 22–33 tys. ton wobec 15 tys. ton w 2004 r. W 2020 r. Polska wyeksportowała 22 tys. ton marchwi – praktycznie tylko do krajów UE. Marchew, jak na wstępie podkreślono, to chętnie produkowane warzywo. Niestety jego produkcja obarczona jest dużym ryzykiem m.in. znaczny wpływ na uzyskiwane efekty uprawowe oraz przechowalnicze ma presja chorób. Jedną z nich jest alternarioza. Jest ona prawdopodobnie najczęstszą i najbardziej niszczącą chorobą marchwi na całym świecie. Jej sprawcą są grzyby: Alternaria radicina porażająca korzenie oraz Alternaria dauci infekująca liście.

Skąd ta choroba na moim polu?
Pierwotnym źródłem infekcji mogą być porażone nasiona a także resztki pożniwne, na których grzyb może przeżywać jako saprotrof. Intensywny rozwój choroby następuje przy umiarkowanej wilgotności powietrza i temperaturze powyżej 20°C – taka prognozowana jest już w najbliższy weekend w wielu rejonach. Warto wiedzieć, że grzyby wytwarzają zarodniki konidialne, które są przenoszone przez wiatr i wodę na sąsiednie rośliny. Niestety na sprzęcie stosowanym w uprawie marchwi też można rozwlekać tę chorobę. Analiza rozwoju sprawcy choroby potwierdziła, że zarodnikowanie i porażenie roślin może także zachodzić w niższej temperaturze, nawet poniżej 8°C. Do masowego porażenia roślin może dojść w ciągu kilkudniowej ciepłej i deszczowej pogody. Takie sytuacje często występują pod koniec okresu wegetacji, dlatego warto stosować ochronę zapobiegawczą.

Objawy. Małe brunatne plamki otoczone jasna obwódką
Objawy alternariozy można obserwować na liściach i ogonkach liściowych, jako drobne, brązowo-czarne plamki. Objawy w pierwszej kolejności występują na najstarszych dolnych liściach, a potem na najmłodszych. Po pewnym czasie ilość plam się zwiększa, często zlewają się one ze sobą. Symptomy choroby są podobne do objawów powodowanych przez bakteriozę marchwi, sprawcą której jest Xanthomonas. campestris. pv. carotae. Zazwyczaj A. dauci rozwija się początkowo na chorej tkance. Konidia łatwo unoszą się w powietrzu i mogą rozprzestrzeniać się na inne liście tej samej i inne sąsiadujące rośliny a także na kolejne pola marchwi, powodując epidemię.

Na korzeniach również są objawy w postaci brunatno-czarnych, suchych i wklęsłych plam, które zwykle ujawniają się dopiero w czasie długotrwałego przechowywania.

Szkodliwość choroby
Aktualnie marchew jest w fazie intensywnego przyrastania korzeni i w wielu rejonach widoczne są objawy alternariozy na naci. Warto zwrócić uwagę na kondycję roślin i inne czynniki sprzyjające patogenowi. Podczas korzystnych warunków dla rozwoju sprawcy choroby może on znacznie zmniejszyć powierzchnię asymilacyjną roślin, co ograniczy proces fotosyntezy a finalnie plon. Nowoczesna produkcja marchwi wykorzystuje ciągane lub samobieżne kombajny do zbioru mechanicznego, które „wyciągają” korzenie z ziemi za nać. Zatem, mocne i zdrowe ulistnienie jest ważnym czynnikiem dla tego typu zbioru mechanicznego. Porażone liście znacznie utrudniają zbiór maszynowy marchwi, ponieważ następuje zatykanie urządzeń pobierających nać z objawami choroby lub następuje przedwczesne urywanie się naci i brak możliwości transportu marchwi na taśmy maszyny. Stąd m.in. tak ważna jest część nadziemna tego warzywa. Ale jest jeszcze jedna bardzo istotna kwestia, a mianowicie porażanie korzeni. Niestety choroba powoduje straty w okresie przechowywania marchwi. Zainfekowane korzenie stanowią źródło infekcji dla zdrowych egzemplarzy sąsiadujących z porażonym materiałem roślinnym. W rezultacie plon korzeni jest obniżony w zależności od intensywności rozwoju choroby.

Scorpion dobrym rozwiązaniem na alternariozę
Jednym ze środków dopuszczonych do ochrony marchwi przed alternariozą jest Scorpion 325 SC. Zawiera 200 g/l azoksystrobiny (związek z grupy strobiluryn) i 125 g/l difenokonazolu (związek z grupy triazoli) – (11,3% ). Fungicyd wykazuje działanie kontaktowe i układowe. W uprawie marchwi oprócz alternariozy marchwi jest zarejestrowany do zwalczaniu mączniaka prawdziwego baldaszkowatych. Systemiczny charakter środka wpływa na ograniczenie alternariozy korzeni marchwi.

Środek należy stosować zapobiegawczo lub natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby, zwykle od momentu osiągnięcia przez korzeń średnicy powyżej 0,5 cm do pełnej wielkości. W strategii ochrony przed alternariozą należy pamiętać o prawidłowej rotacji fungicydów, czyli wykorzystywaniu preparatów z różnych grup chemicznych, o różnych mechanizmach działania.

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Należy zwrócić szczególną uwagę na zwroty i symbole (oznaczenia) ostrzegawcze oraz zalecane środki ostrożności zamieszczone i opisane na etykiecie produktu.