Ochrona

Podczas, gdy wielu z ogrodników dopiero odetchnęło po majowej walce z pierwszym pokoleniem śmietki kapuścianej, znaczna część z nich już toczy bój z kolejnym gatunkiem - tantnisiem krzyżowiaczkiem.
Sezon warzywniczy rozpoczął się na dobre. Ciepła wiosna przyspieszyła nie tylko rozwój roślin, ale także wpłynęła na tempo wzrostu populacji szkodników. Te z kolei nie mają w tym roku litości dla producentów warzyw. Podczas, gdy wielu z ogrodników dopiero odetchnęło po majowej walce z pierwszym pokoleniem śmietki kapuścianej, inni już toczą bój z kolejnym gatunkiem niemile widzianym na polach uprawnych. Do czerwcowej walki z producentami warzyw stanął doskonale im znany tantniś krzyżowiaczek, a sucha i upalna pogoda zdecydowanie mu sprzyja.
Większość producentów wspomina jeszcze spustoszenia, jakich na polach dokonały gąsienice tantnisia w roku 2016. W niektórych przypadkach likwidowano całe plantacje kalafiorów, doszczętnie zniszczone przez żarłoczne larwy, żerujące zarówno na liściach, jak i różach. Podobnie było z hektarami dopiero co wysadzonej w pole młodej rozsady brokuła w województwie kujawsko-pomorskim. Wielu producentów nie wywiązało się z kontraktów przez zniszczenia, jakich dokonał na ich polach tantniś krzyżowiaczek. W tym roku, lustrując plantacje warzyw kapustnych niepokoi fakt, że w bardzo wielu miejscach, również można stwierdzić - dość licznie -dorosłych przedstawicieli tego gatunku.
Obraz wroga
Tantniś krzyżowiaczek jest niewielkim motylem, o rozpiętości skrzydeł ok 17 mm. Najłatwiej zauważyć je podczas prac polowych, kiedy przechodzimy między roślinami lub w czasie opryskiwania pola. Motyle najbardziej aktywne są wieczorem. Owady składają jaja na spodniej stronie liści. Jedna samica może złożyć ponad 150 jaj. Jaja tantnisia są żółte, owalne i spłaszczone, trudne do dostrzeżenia. Bardzo charakterystyczne są natomiast larwy szkodnika. Gąsienice tantnisia są koloru zielonego lub zielono-żółtego, najszersze w środkowej części ciała. Kiedy wyczują niebezpieczeństwo zwijają się w podkówkę i spadają z rośliny. Nie tracą one jednak kontaktu z liściem dzięki wytwarzaniu cienkiej nici, po której wracają na miejsce żerowania. To właśnie gąsienice tantnisia wyrządzają największe szkody w uprawach warzyw kapustnych. Bezpośrednio po wylęgu wgryzają się one w liście i minują je, by następnie zjeść dolną skórkę oraz miękisz. Żerowiska gąsienic tantnisia są łatwo rozpoznawalne. Przybierają postać licznych okienek na liściach. Gąsienice nie zjadają bowiem górnej warstwy skórki liści, przez co w wygryzionych miejscach pozostaje cienka półprzezroczysta błonka. Na ostatnim etapie rozwoju gąsienice tworzą siateczkowy oprzęd, w którym dochodzi do ich przepoczwarzenia. Poczwarki tantnisia zimują na chwastach i resztkach roślinnych.
Kiedy zwalaczać szkodnika?
Progiem zagrożenia jest występowanie 10 gąsienic tantnisia krzyżowiaczka na roślinie. Zwalczanie młodych gąsienic należy rozpocząć już wiosną. W tym celu zaleca się opryskiwanie preparatem SpinTor 240 SC. W czerwcu i lipcu najlepsze efekty przynosi wykonywanie zabiegów chemicznych preparatami z grupy perytroidów. Pomocne w zmniejszaniu populacji szkodnika jest także deszczowanie upraw, utrudniające owadom składanie jaj. Tantniś krzyżowiaczek szczególnie upodobał sobie jarmuż. Sadzenie roślin na obrzeżach pola sprawdza się jako wskaźnik występowania szkodnika i może być pomocne w określeniu terminu wykonania pierwszego zabiegu ochronnego.
Emilia Majewska