Uciążliwa bakteryjna cętkowatość pomidora

W tym sezonie plantatorzy pomidorów w wielu miejscach naszego kraju odnotowują straty z powodu infekcji bakteryjnych. Sprawcą zaistniałych kłopotów jest bakteria Pseudomonas syringae powodująca bakteryjną cętkowatość pomidora.

Typowymi objawami bakteryjnej cętkowatości pomidora są brązowe lub czarne plamy wielkości 0,5-2 mm rozwijające się w miejscach infekcji. Plamy liści mogą stać się powiększone i zlewać powodując ich zamieranie. Martwica zwykle występuje na liściach, ale może pojawić się na łodygach roślin, kwiatach, pąkach kwiatowych oraz owocach.

Objawy bakteryjnej cętkowatości pomidora na liściach i na pędach (fot. poniżej)

Przetrwanie i rozprzestrzenianie

Bakteryjnej cętkowatości pomidora sprzyjają umiarkowana temperatura (około 20 stopni Celsjusza) i wilgotne warunki środowiskowe. Bakterie rozprzestrzeniają się mechanicznie podczas prac pielęgnacyjnych i przez wiatr z kroplami wody podczas opadów deszczu. Okres deszczowej pogody, a następnie pochmurny i chłodny dzień, zwiększa ryzyko wystąpienia choroby. Innym ważnym czynnikiem w epidemiologii bakteryjnej cętkowatości pomidora są źródła choroby. Warto pamiętać, że najczęściej są to resztki roślinne pozostawione w glebie oraz porażone nasiona.

Profilaktyka i zwalczanie

Jakie praktyki mogą ograniczyć rozprzestrzenianie się i nasilenie choroby? Jest ich kilka. Można dążyć do zminimalizowania wilgotność liści i unikać wykonywania prac polowych, gdy liście są mokre. W tym okresie rozwoju roślin, tzn. gdy już zawiązane są pierwsze owoce, na wilgotność liści można wpływać poprzez przemyślane nawadnianie plantacji. Warto także zwrócić uwagę, jak w tym roku sprawdza się zastosowane zagęszczenie roślin na plantacji. Jeżeli uprawiana odmiana jest intensywnie rosnąca w przyszłym sezonie warto rozważyć mniejsze zagęszczenie roślin na jednostce powierzchni.

Niestety aktualnie żadne środki chemiczne nie są zarejestrowane specjalnie do zwalczania sprawcy bakteryjnej cętkowatości pomidora. W publikacjach naukowych można znaleźć informacje, które wskazują, że w zapobieganiu tej chorobie w okresach sprzyjających rozwojowi sprawcy sprawdzają się preparaty oparte na miedzi w połączeniu ze środkami zawierającymi substancję aktywną mankozeb.

Niektórzy producenci na świecie donoszą pewne sukcesy w ograniczeniu P. syringae przy pomocy bakteriofagów, ale metoda ta wymaga pobierania próbek i dobór odpowiednich szczepów bakteriofagów dla populacji bakterii obecnych na plantacji. Badania prowadzone w niektórych krajach pokazują, że również fosforyn potasu może zapewnić pewną kontrolę populacji patogenu.