Alternarioza w ziemniaku i pomidorze w natarciu

W ostatnich latach za sprawą dość suchej i ciepłej pogody w ciągu lata obserwuje się więcej problemów z chorobami wywoływanymi przez grzyby z rodzaju alternaria. Grzyby te atakują praktycznie wiele upraw, wszystkie gatunki warzyw rozpoczynając od kapustnych poprzez cebulowe i psiankowate. Zwłaszcza pomidory gruntowe i ziemniaki. Wielu producentów pomidorów czy też ziemniaka z wielkim zdziwieniem obserwuje swoje plantacje w sierpniu i we wrześniu zwłaszcza te solidnie chronione przeciwko zarazie ziemniaka. Rośliny zamiast pozostawać zielone cały czas mają coraz więcej brązowych liści. Kiedy wielu producentów zapomina o ochronie przed chorobami, gdy dojrzewają pomidory, gdy ziemniaki już kryją pod nacią wyrośnięte bulwy wówczas nadchodzi czas porażenia plantacji alternariozami.

Nie zawsze ataki alternarioz są związane jednak z brakiem ochrony, lecz z błędami w doborze preparatów. Ze względu na fakt że duże spustoszenie w uprawach pomidorów gruntowych i ziemniaków zwykle robiła zaraza ziemniaka producenci chronią swoje uprawy głównie przed tą chorobą, zapominając o alternoriozie. W ostatnich latach obserwowało się mniej objawów na plantacjach psiankowatych zarazy ziemniaka ze względu na mało korzystne warunki do występowania tej choroby. W tym sezonie zagrożenie zarazą wróciło, ale biorąc pod uwagę zapowiadane zmiany w pogodzie w sierpniu pojawić się mogą mocne porażenia alternarią. Warto pamiętać, że jeżeli chodzi o grzyby z rodzaju alternaria to plantacje pomidora i ziemniaka są atakowane przez dwa patotypy patogena – Alternarię aternatę i Alternarię solani.

W czerwcu i lipcu na plantacjach pomidorów i ziemniaka występuje A. alternata. Jej objawy można zaobserwować przede wszystkim na liściach w postaci większej ilości drobnych brunatnych plam. Mogą one z czasem pokrywać cały liść powodując jego zasychanie. A. solani występuje praktycznie od drugiej połowy lipca i w sierpniu. Na liściach uwidacznia się w postaci dużych brunatnych plam z charakterystycznym strefowaniem (okręgi na plamie). Obydwie alternariozy występują początkowo na liściach położonych najniżej na łodydze. Tam właśnie pojawiają się pierwsze objawy, co utrudnia diagnostykę czy w ogóle zauważenie choroby. Co prawda A. alternata nie powoduje na ogół dużych strat ze względu na to, że w okresie jej wystąpienia zwykle wykonywane są zabiegi ochrony roślin przed zarazą ziemniaka preparatami, które lepiej lub gorzej, ale kontrolują tę chorobę. Największe straty i przedwczesne usychanie roślin powoduje A. solani. Na wskutek tej choroby możemy oczekiwać dużych strat w plonie i jego jakości. W ziemniaku porażone bulwy gorzej się przechowują, trudniej uzyskać materiał sadzeniakowy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy obserwować przebieg warunków pogodowych w końcówce lipca i początku sierpnia. Jeżeli występują dość wysokie temperatury powyżej 25^oC i sucha pogoda z nocnymi rosami należy opryskiwać plantacje preparatami dedykowanymi ochronie przed alternariozami. Można do tego celu użyć produktów BASF, Cabrio Duo 112 EC czy Signum 33 WG. Pamiętać należy jednak, żeby żadnego fungicydu na plantacji nie używać więcej niż dwa razy. Cabrio Duo jest preparatem uniwersalnym, który zwalcza także zarazę ziemniaka. Podobnym wysoce skutecznym preparatem, ale tylko przeciwko alerariozom, alternacie i solani jest Signum.

W warzywach jest on z powodzeniem używany od wielu lat. Natomiast w ziemniaku uzyskał rejestrację jesienią 2019r. Preparat można stosować przemiennie z innymi preparatami z innych grup chemicznych w dawce 0,25 kg/ha. W ziemniaku najlepiej go stosować od początku kwitnienia do fazy wytworzenia owocników z nasionami. Preparaty Cabrio Duo i Signum zawierają w składzie piraklostrobinę, która pozytywnie wpływa na wysokość plonu i jego jakość. Dodatkową ważną zaletą Signum jest jego efekt uboczny w postaci ograniczania rozwoju antraknozy, która to choroba w związku ze zmianami pogody coraz częściej na naszych plantacjach pomidorów i ziemniaków się pojawia.