Aktualności
Ceny ziemniaków na europejskich rynkach osiągają coraz wyższe, dawno nie notowane poziomy - informuje Wiesław Dzwonkowski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Jest to związane ze znaczącym spadkiem zbiorów ziemniaków w zdecydowanej większości krajów europejskich. W krajach NEPG (North Western European Potato Growers), obejmujących pięciu czołowych europejskich producentów ziemniaków (Belgię, Francję, Holandię, Niemcy i Wielką Brytanię) produkcja ziemniaków jest szacowana na 22,3 mln ton, tj. o 17% mniej niż w 2011 r. i o 10% poniżej średniej z ostatnich pięciu lat. Największy spadek produkcji notuje się w Wielkiej Brytanii (o prawie 33%), w Belgii (o 22%), we Francji (o prawie 20%), a w Holandii i Niemczech odpowiednio o 12 i 11%.
W konsekwencji ceny ziemniaków w tych krajach są rekordowe. W Wielkiej Brytanii średnia cena wszystkich ziemniaków (z uwzględnieniem kontraktacji) w końcu listopada osiągnęła poziom 290 EUR/tonę, a obrocie wolnorynkowym przekroczyła 400 EUR/tonę.
Niższe ceny są w Belgii i we Francji oraz w Niemczech, gdzie wahają się w przedziale 230-250 EUR/tonę. W Holandii, w zależności od asortymentu, w końcu listopada ceny te mieściły się w przedziale 250-290 EUR/tonę. W Belgii, która zwykle dysponowała nadwyżkami ziemniaków podaż krajowa w bieżącym sezonie jest mniejsza od przewidywanego zużycia w przetwórstwie przemysłowym.
Nieco lepsza jest sytuacja w Niemczech, gdzie zbiory wyniosły ok. 10,6 mln ton ziemniaków i były tylko nieznacznie niższe od średniej wieloletniej. W sytuacji znaczących niedoborów ziemniaków w wielu krajach, w bieżącym sezonie Niemcy prawdopodobnie będą największym eksporterem. Tylko we wrześniu sprzedaż ziemniaków z Niemiec do innych krajów wyniosła 247 tys. ton.
Również w Europie Południowej miał miejsce kilkunastoprocentowy spadek produkcji ziemniaków, wynikający z systematycznego ograniczania areału ich uprawy. W takich krajach jak Hiszpania czy Włochy rolnicy koncentrują się na uprawie ziemniaków bardzo wczesnych, które w pierwszej połowie sezonu są sprzedawane na rynki krajów Europy Północnej.
W drugiej połowie sezonu potrzeby wewnętrzne Europy Południowej zaspokajane są głównie dostawami ziemniaków francuskich, niemieckich czy holenderskich.
W dalszej części sezonu ceny ziemniaków w Europie Zachodniej nadal będą bardzo wysokie, ale dynamika ich wzrostu w ostatnim okresie wyhamowała. Ceny ziemniaków do przetwórstwa w ostatnich tygodniach w kontraktach terminowych na kwiecień 2013 r. ustabilizowały się na poziomie ok. 300 EUR/tonę.
Ceny ziemniaków w Polsce wciąż są niskie, zwłaszcza w porównaniu z ich poziomem w Europie Zachodniej, chociaż w skupie i na rynkach hurtowych już trzeci miesiąc z kolei następuje ich wzrost.
W październiku średni poziom cen skupu ziemniaków wyniósł 26,2 zł/dt i był o 9,6% wyższy w porównaniu z analogicznym okresem 2011 r. Na rynkach hurtowych ceny wzrosły do 39 zł/dt, a w listopadzie do 43 zł/dt i były o ponad 16% wyższe w porównaniu z listopadem ubiegłego roku.
W obrocie targowiskowym w drugiej połowie listopada ceny przekroczyły poziom ubiegłoroczny. Wzrost cen ziemniaków prawdopodobnie byłby większy, gdyby w sytuacji niedoborów na rynkach zachodnioeuropejskich, można było zwiększyć ich eksport, a który z powodu problemów fitosanitarnych jest bardzo niewielki.
Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej