Aktualności
Połyśnica marchwianka: owad dorosły ma 4-5 m. Jest czarny i lśniący. Głowa, czułki i nogi są żółte, odwłok ostro zakończony. Skrzydła błoniaste, długie i wąskie. Jaja drobne, owalne, białe. Larwa jest walcowata jasnożółta o długości 6-8 mm. Bobówka jest brązowa, na jednym końcu ścięta ukośnie.
Jest to gatunek należący do rzędu Muchówek, rodziny połyśnicowatych. Połyśnica zimuje w glebie w stadium poczwarki niekiedy w postaci larwy lub poczwarki w przechowalniach i kopcach. Należy do najgroźniejszych szkodników marchwi. Masowy nalot muchówek na plantacje marchwi przypada w trzeciej dekadzie maja, na początku kwitnienia akcji białej. Jaja składane są przy roślinie. Przepoczwarzanie następuje w wierzchniej warstwie gleby. Wylęgłe larwy wgryzają się do korzeni i tam żerują. Liście w uszkodzonej marchwi ulegają przebarwieniu na kolor żółtopomarańczowy. Korzenie młodych roślin ciemnieją. Na korzeniach starszych roślin widoczne są rdzawe chodniki wydrążone przez larwy. Podziurawione korzenie tracą wartość handlową, ponadto gniją w miejscach uszkodzeń. Owad ten jest cieniolubny i z tego powodu unika przewiewnych i otwartych przestrzeni.
Największe szkody poły śnica powoduje w miejscach osłoniętych przed wiatrem (usytuowanych w pobliżu zarośli i drzew), na glebach wilgotnych oraz w warzywnikach i ogrodach przydomowych, gdzie marchew uodparnia się na tym samym miejscu wiele lat.
Szkodnik wydaje dwa pokolenia w roku. Larwy pierwszej generacji wyrządzają największe szkody w okresie wschodów (jedna larwa może wówczas całkowicie niszczyć 10 roślin). Larwy drugiej generacji pojawiają się w końcu lipca i żerują aż do zbiorów. Uszkodzone korzenie nie nadają się do przechowywania.
Objawy żerowania larw drugiego pokolenia
W ograniczaniu szkodliwości połyśnicy powinno się stosować opryskiwanie zagrożonych upraw według sygnalizacji, opierającej się na kontrolowaniu nalotu mchówek na plantacje za pomocą żółtych tablic lepowych o wymiarach 20 x 20 cm, pokrytych klejem (oferuje je np. firma Medchem).
Tablice lepowe powinny być ustawione na obrzeżach pola
Górna krawędź tablicy powinna znaleźć się 50 cm nad poziomem pola. W jednym punkcie sygnalizacyjnym tzn. na jednym polu wystarczy umieścić 3-5 tablic, należy je rozmieścić w odległości co 10-15 m na brzegach plantacji, od zeszłorocznej uprawy marchwi lub po przekątnej pola. Gdy przez kolejne trzy dni odłowimy średnio na każdej tablicy minimum 1, 2 mchówki na dobę, należy prowadzić zabieg chemiczny.
Odławianie much przy użyciu żółtych tablic lepowych
Termin opryskiwania można również ustalić za pomocą obserwacji fenologicznych. Przy występujących obecnie anomaliach pogodowych żółte tablice lepowe należy umieszczać na polu wcześniej. Jeszcze raz podkreślę, że tablice należy umieszczać na obrzeżach pola, a nie w jego środkowej części. Muchówki są dość leniwe i na plantacji w pierwszej kolejności zasiedlają skrajne części pola - od miedz, zadrzewień itp., dlatego też te miejsca powinny być monitorowane w pierwszej kolejności.
e-warzywnictwo/ na podstawie materiałów Medchem
Zdjęcia: M. Rogowska, e-warzywnictwo.pl