Międzynarodowy Dzień Ziemniaka wyznaczony na 30 maja

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z radością przyjęła decyzję ONZ o wyznaczeniu 30 maja Międzynarodowym Dniem Ziemniaka, co stanowi okazję do podniesienia świadomości na temat rośliny regularnie spożywanej przez miliardy ludzi i mającej znaczenie globalne za bezpieczeństwo żywnościowe i żywienie.

Za corocznymi obchodami opowiadało się Peru, które przedłożyło wniosek do przyjęcia Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ na podstawie uchwały Konferencji FAO z dnia 7 lipca 2023 r. Impulsem do zorganizowania tego Dnia jest Międzynarodowy Rok Ziemniaka obchodzony w 2008 r., wywodzi się z potrzeby podkreślenia znaczącej roli ziemniaków w rozwiązywaniu powszechnych problemów globalnych, takich jak brak bezpieczeństwa żywnościowego, ubóstwo i zagrożenia dla środowiska.

„Ten Międzynarodowy Dzień rzuci światło na znaczącą wartość ziemniaka – odżywczą, ekonomiczną, środowiskową i kulturową. Podkreśli także wkład ziemniaka w globalne bezpieczeństwo żywnościowe, redukcję ubóstwa i źródła utrzymania milionów, podkreślając jednocześnie kluczową rolę wiedzy i praktyk ludności tubylczej” – powiedziała zastępca dyrektora generalnego FAO Beth Bechdol.

Dzień ten „pozwoli nam zwrócić uwagę na znaczenie tej uprawy przodków w podtrzymywaniu wysiłków na rzecz ograniczenia głodu, niedożywienia i ubóstwa; a także zachęcanie do rozwoju rolnictwa, bezpieczeństwa żywnościowego, ochrony różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów” – powiedział Zgromadzeniu Ogólnemu Víctor García Toma, Stały Przedstawiciel Peru przy ONZ.

Jedna uprawa, duży potencjał

Ziemniaki, pochodzące od tysiącleci z regionu Andów w Ameryce Południowej, które trafiły do Europy w XVI wieku, a następnie rozprzestrzeniły się na cały świat, są czymś więcej niż tylko źródłem pożywienia. Stanowią ważny element strategii zapewniających dostępną i pożywną żywność oraz poprawę warunków życia na obszarach wiejskich i innych obszarach, gdzie zasoby naturalne, zwłaszcza grunty orne i woda, są ograniczone, a środki produkcji drogie. Wszechstronność tej rośliny i zdolność do uprawy w różnych warunkach sprawiają, że jest to korzystny wybór upraw. Ziemniaki są również uprawą przyjazną dla klimatu, ponieważ emitują niski poziom emisji gazów cieplarnianych w porównaniu z innymi uprawami.

W ostatniej dekadzie światowa produkcja ziemniaków wzrosła o 10 procent, co doprowadziło do wzrostu zatrudnienia i dochodów, ale nadal pozostaje wiele do zrobienia, aby wykorzystać pełny potencjał upraw w dążeniu do położenia kresu głodowi i niedożywieniu na całym świecie .  

Ponadto istnieje szerokie spektrum różnorodności ziemniaków, obejmujące ponad 5000 ulepszonych odmian i odmian/ras lokalnych rolników, z których wiele występuje wyłącznie w swoim pierwotnym miejscu w Ameryce Łacińskiej. 150 dzikich krewnych uprawianego ziemniaka wykazuje dużą zmienność genetyczną z szeregiem cech, w tym zdolnością do przystosowania się do różnych środowisk produkcyjnych, odpornością na szkodniki i choroby oraz różnymi cechami bulw. Stanowią repozytorium cech dziedzicznych umożliwiających ciągłe doskonalenie genetyczne upraw w celu reagowania na stale zmieniające się warunki środowiskowe, nowe biotypy szkodników i chorób oraz preferencje konsumentów. 

Praca FAO: wyzwania i konkretne działania

Produkcja ziemniaków wiąże się z wieloma zagrożeniami i wyzwaniami, zwłaszcza ze szkodnikami i chorobami, takimi jak zjadliwa zaraza ziemniaka i jej różne formy, a także więdnięcie bakteryjne, czarna nóżka, stonka ziemniaczana, nicienie cystowe i wiele innych. Bardzo pożądaną, szerszą uprawę i spożycie ziemniaków, szczególnie w krajach rozwijających się, utrudniają także słabości w łańcuchu wartości upraw, począwszy od niskiej dostępności wysokiej jakości materiału rozmnożeniowego i nieoptymalnych praktyk rolniczych, poprzez nieodpowiednie obiekty do przechowywania i przetwarzania, aż po ograniczony dostęp do rynków.

FAO angażuje się we wspieranie swoich członków w budowaniu odpornych, dostosowanych do rynków wartości ziemniaków. Obchody Międzynarodowego Dnia Ziemniaka będą w pełni zgodne z Ramami strategicznymi FAO na lata 2022–2031 , których celem jest wsparcie Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 poprzez transformację w kierunku bardziej wydajnych, odpornych i zrównoważonych systemów rolno-spożywczych na rzecz lepszej produkcji i lepszego odżywiania, lepszego środowiska i lepszego życia, nie pozostawiając nikogo w tyle.

M.B./FAO

Źródło: https://www.fao.org/newsroom/detail/fao-welcomes-decision-to-celebrate-international-day-of-potato-annually-on-may-30/en