Nowak: Polski sektor warzywniczy i owocowy to powód do dumy, ale wymaga wsparcia

Podczas Targów Sadownictwa i Warzywnictwa w Kielcach wiceminister rolnictwa Adam Nowak wskazał, że sektor owoców i warzyw "odegrał kluczową rolę w budowaniu polskiej nadwyżki handlowej".

To sektor, który dobrze wykorzystał środki unijne na rozwój gospodarstw, sadów, przetwórstwa i przechowalnictwa. Mówimy o części polskiego rolnictwa i gospodarki, która znaczną część swoich produktów eksportuje, co jest powodem do dumy - powiedział Nowak.

Według wstępnych danych Ministerstwa Finansów, opublikowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR), w okresie od stycznia do listopada 2024 r. wartość eksportu towarów rolno-spożywczych z Polski osiągnęła 49,2 mld EUR (212 mld zł). Oznacza to wzrost o 2,3 proc. (1,1 mld EUR) w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r.

W 2023 roku sektor warzywniczy i owocowy odpowiadał za około 6,4 proc. wartości polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych. W porównaniu z 2022 rokiem eksport warzyw i ich przetworów wzrósł o 17 proc., podczas gdy eksport owoców i ich przetworów zwiększył się o 2 proc.

Wiceminister przypomniał jednak, że sektor owoców i warzyw jest szczególnie narażony na zawirowania rynkowe oraz skutki zmian klimatu. Wspomniał o embargu na eksport polskiej żywności do Rosji, które wymusiło poszukiwanie nowych rynków zbytu. Zauważył także, że w ubiegłym roku rolnicy ponieśli znaczne straty z powodu kwietniowych przymrozków.

Dzięki wsparciu z rezerwy europejskiej na klęski żywiołowe blisko 500 mln zł trafiło do rolników dotkniętych stratami, w tym od 1200 do 6000 zł na hektar plantacji - podkreślił.

Wiceminister zapewnił, że resort rolnictwa będzie nadal wspierał rozwój sektora owoców i warzyw. - Ministerstwo będzie wspierało działania na rzecz utrzymania konkurencyjności polskich producentów zarówno na arenie europejskiej, jak i międzynarodowej, a także inwestycje w innowacje i transfer wiedzy - powiedział.

Bezpieczeństwo żywnościowe opiera się na odpowiedniej dochodowości rolnictwa i przewidywalności w kolejnych latach. Wsparcie dla rolników jest często w mediach różnie komentowane. Natomiast chciałby jednoznacznie podkreślić, że bez zapewnienia stabilności rolniczej nie ma mowy o utrzymaniu i zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w naszym kraju - zaznaczył.

Ekoschematy ruszają 15 marca

Jednym z elementów stabilizacji w rolnictwie są dopłaty w ramach ekoschematów, które od 15 marca będą dostępne w ramach nowego rozdania środków unijnych na rok 2025.

Dążyliśmy do tego, aby ekoschematy odpowiadały oczekiwaniom rolników i były fakultatywne, umożliwiając samodzielny wybór rozwiązań przez gospodarstwa. Udało nam się również przegłosować rezygnację z obowiązkowego ugorowania 6 proc. gruntów, które było kompromitującym rozwiązaniem - zaznaczył Nowak.

Wiceminister odniósł się także do wyzwań wynikających z nierównych standardów jakości produktów żywnościowych na rynkach międzynarodowych.

- Polscy producenci muszą spełniać wysokie europejskie standardy, co stawia ich w gorszej pozycji konkurencyjnej wobec krajów, które takich norm nie przestrzegają. Jednoznacznie krytykujemy umowę z grupą Mercosur, ale także zwracamy uwagę na relację handlowe z Ukrainą, gdzie również nasze zdanie jest negatywne, z uwagi na brak możliwości równego konkurowania, ale również nierówne standardy jakości żywności - powiedział.