Wrzesień miesiącem kalafiora

Produkcja kalafiora w Polsce i na świecie zyskuje na znaczeniu. Kalafior, dzięki umiarkowanym wymaganiom siedliskowym nie przysparza problemów w uprawie, a przez wzgląd na rosnące zainteresowanie zdrowym trybem życia, stanowi pożądany produkt zarówno na rynku świeżych warzyw, jak i w postaci mrożonek. Wzrost zainteresowania kalafiorem sprawia, że staje się on towarem konkurencyjnym na rynku polskich warzyw. Pozwala to na prowadzenie opłacalnej produkcji i sprzedaż po wyższych cenach. Prowadzone prace hodowlane zapewniają rolnikom dostęp do odmian spełniających potrzeby i oczekiwania konsumenta, umożliwiają uprawę warzywa od wczesnej wiosny do późnej jesieni oraz zachowanie wysokich walorów smakowych w czasie przetwarzania i podczas składowania. Szybko postępująca mechanizacja produkcji warzyw kapustnych sprawia, że uprawa kalafiora nie jest już tak czaso- i pracochłonna. Pozwala to na zwiększenie areału upraw w gospodarstwie, poprawia jego pozycję jako kontrahenta dużych przedsiębiorstw przetwórczych oraz handlowych i w efekcie pozwala restrukturyzować i zwiększać dochodowość gospodarstwa.

Produkcja kalafiora w naszym kraju wahała się na przestrzeni lat, jednak już od 1970 roku na ogół wzrasta. Dobrą informacją dla producentów jest nieustająca poprawa jego plonowania. Wzrastają również ceny płacone producentom za kalafior do przetwórstwa. Podczas gdy jeszcze 10 lat temu ceny za 1 kg różyczki kalafiora nie przekraczały 0,90 zł, obecnie dochodzą nawet do 1,25 zł, co przy wysokim plonowaniu odmian jesiennych, przekraczającym 25 t/ha może dać zadowalający wynik ekonomiczny.

Zakłady przetwórcze skupują kalafior podzielony na różyczki przeznaczone do mrożenia często już z końcem czerwca oraz od początku września do późnej jesieni. Na prawidłowy wygląd różyczki poza kalibracją (ta jest różna w poszczególnych zakładach, najczęściej wahając się w zakresie 20-50 mm) składają się takie cechy jak nieuszkodzona powierzchnia różyczki, wolna od szkodników i śladów ich obecności oraz barwa biała do kremowej. Ważne jest również żeby dostarczany surowiec nie był rozluźniony ani z rozwiniętym kwiatostanem.

Odmiany kalafiorów o dużym uznaniu

Podstawową cechą kalafiorów przeznaczonych do przetwórstwa, z punktu widzenia producenta, jest ich waga, więc wśród uprawianych w tym celu odmian królują kalafiory jesienne, dorastające do największych rozmiarów. Już od kilku lat w rejonie Chełmna, gdzie mieszkam prym w uprawie wiedzie np. odmiana Giewont F1 (Seminis), o wolnym tempie wzrostu pozwalającym na rozłożenie zbioru w czasie. Giewont jest szczególnie polecany do przetwórstwa ze względu na ścisłą budowę róży, a co za tym idzie niewielki udział kruszu przy wysokiej jakości różyczek. Róże tego kalafiora dorastają do imponujących rozmiarów, pozwalając na uzyskanie plonów w wysokości do 30 t/ha. Kalafiory odmian późnych charakteryzuje okres wegetacji powyżej 90 dni oraz bardzo silny wzrost i obfite ulistnienie, chroniące róże przed jesiennymi przymrozkami. Podobnie jak odmiany średnio późne mogą być one sadzone po przedplonach wczesnych warzyw, a nawet po jęczmieniu. W uprawie poplonowej w naszym rejonie wykorzystywane są m.in. takie odmiany, jak David F1 i Gohan F1 (Syngenta), które przy krótszym od Giewonta okresie wegetacji, wytwarzają równie ładne i niewiele lżejsze róże.

Kalafior David F1

Dobre efekty produkcyjne daje również wykorzystanie odmian Sabord F1 oraz Raft F1. Kalafiory te należy sadzić w szerokiej rozstawie rzędów oraz w większych odstępach niż odmiany uprawiane latem, z uwagi na ich bardzo dużą masę liściową a co za tym idzie dla zapewnienia roślinom odpowiedniej cyrkulacji powietrza w zagonie. Jest to bardzo ważny element agrotechniki, szczególnie w sezonach wegetacyjnych obfitujących w opady, takich jak tegoroczny. Długi okres wegetacji to wydłużona w czasie ochrona roślin, dlatego warto wykorzystać tu metodę integrowaną, pozwalającą na ograniczenie udziału środków chemicznych w uprawie, a co za tym idzie optymalizującą koszty produkcji.

Gdzie produkuje się dużo kalafiorów?

Według danych GUS produkcja kalafiorów w roku 2016 wynosiła w Polsce ponad 240 tys. ton i była o 41,3 procent wyższa niż w roku 2015. Wśród województw największą powierzchnią upraw kalafiorów charakteryzują się małopolskie, lubelskie, kujawsko-pomorskie oraz mazowieckie i łódzkie. Spośród nich największe zbiory odnotowano w województwie małopolskim, lubelskim oraz łódzkim. Ten rok zapowiada się bardzo dobrze dla producentów jesiennego kalafiora do przetwórstwa. Duża suma opadów oraz chłodne noce pozwalają kalafiorom dorastać do zbioru. Ta pogoda jest jednak równie dobra dla rozwoju chorób, dlatego ważne jest utrzymanie wysokiej zdrowotności plantacji szczególnie teraz, w ostatnich tygodniach przed zbiorem.