Elite Onion Club
Jakie dokarmianie cebuli może pozwolić złagodzić stresy roślin powstałe w ostatnim czasie? Przede wszystkim warto postawić na zwiększenie komfortu odżywienia cebuli fosforem.
Potencjał plonotwórczy znacznej części roślin uprawnych, w tym m.in. cebuli uprawianej z siewu nasion bezpośrednio do gruntu ograniczają m.in. warunki pogodowe. Znaczna część potencjalnej produkcji może być tracona także z powodu znacznego zakwaszenia polskich gleb. Rezultatem tego są duże wahania plonów, zmniejszające efektywność nakładów poniesionych na produkcję, a te jak wiadomo osobom prowadzącym uprawę cebuli należą do wysokich - przekraczających kilkanaście tysięcy zł/ha. Jak temu przeciwdziałać? Jakim nawożeniem wspomagać plantacje cebuli w tym sezonie?
Trudny start cebuliAnalizując przebieg pogody widać, że początek cebulowego sezonu 2019 nie należy do łatwych. Według GUS-u utrzymujący się do końca kwietnia brak opadów oraz znaczne spadki temperatury spowodowały bardzo powolny i zaburzony proces wschodów roślin wysiewanych wiosną. Warunki pogodowe w kwietniu dla wegetacji były zróżnicowane. Pierwsza połowa miesiąca dosyć ciepła, ale z dobowymi wahaniami temperatury i przymrozkami do -7°C w ciągu nocy. W drugiej dekadzie miesiąca dodatkowo było bardzo wietrznie, co powodowało, że odczuwalna temperatura była znacznie niższa. Wyraźne ocieplenie nastąpiło w trzeciej dekadzie kwietnia, temperatury w dzień sięgały 20-25°C. Przez cały miesiąc nie było opadów deszczu, a wiatry w drugiej i trzeciej dekadzie miesiąca dodatkowo osuszały wierzchnią warstwę gleby. Mocno odczuły to plantacje cebuli na Kujawach. Ze względu na brak opadów kiełkowanie i wschody odbywały się w warunkach niedostatecznego uwilgotnienia gleby. Jaki efekt tego obserwujemy? Wiele plantacji cebuli jest niewyrównanych, rośliny na poszczególnych polach są w różnych stadiach rozwojowych. W maju nastąpiła poprawa warunków wilgotnościowych, lecz często chłody ograniczały wzrost roślin.
Susza i powódź jednocześnie
Susza i powódź wystąpiły w kraju jednocześnie. 4 czerwca br. IUNG-PIB opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą. W drugim okresie raportowania tj. od 1 kwietnia do 31 maja 2019 roku, stwierdzono wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -21 mm. W sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 27 mm w stosunku do poprzedniego okresu (21 III-20 V). W drugim komunikacie "Monitoring suszy rolniczej 2019" czytamy, iż susza rolnicza wystąpiła na terenie województw: zachodniopomorskiego, łódzkiego, podlaskiego, lubuskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego oraz wielkopolskiego. Natomiast na południu kraju zasoby wodne są obecnie bardzo duże, powodując występowanie nadmiaru wody dla roślin uprawnych, czego skutkiem będzie obniżenie plonów na tych obszarach. Patrząc na te informacje w kontekście produkcji cebuli widać, że plantacje/ rośliny tego warzywo mogą nie wykorzystać w pełni potencjału produkcyjnego w wielu rejonach kraju. Przykładowo w woj. wielkopolskim, gdzie cebula zajmuje jeden z największych (po Kujawach) areałów (w 2018 r. prawie 5000 ha), w woj. mazowieckim - trzecia, co do wielkości powierzchnia w kraju (ponad 3600 ha) czy woj. łódzkie z ponad 2000 ha, plantacje cebuli zostały dotknięte suszą. Z kolei gospodarstwa produkujące cebulę w woj. małopolskim czy świętokrzyskim doświadczyły okresowego podtopienia pól, co też znacznie osłabiło kondycję roślin.
Producenci uczestniczący w projekcie Elite Onion Club - Wojciech Dubas z miejscowości Biała Kopiec (woj. łódzkie) oraz Zbigniew Kraczuk z miejscowości Łagwy (woj. wielkopolskie) podkreślają, że gdyby nie możliwość nawadniania pól oraz dobranego do warunków pogodowych żywienia roślin, trudno byłoby po pierwsze uzyskać odpowiednią obsadę roślin na jednostce powierzchni a po drugie - prawidłowy rozwój systemu korzeniowego oraz szczypioru.
Fosfor na aktualne problemy cebulowe
Jakie dokarmianie cebuli może pozwolić złagodzić stresy roślin powstałe w ostatnim czasie? Przede wszystkim warto postawić na zwiększenie komfortu odżywienia cebuli fosforem. Dlaczego ten składnik? Otóż fosfor stymuluje budowę systemu korzeniowego. Rośliny największe zapotrzebowanie na ten pierwiastek wykazują w początkowym okresie wzrostu. A te niedożywione fosforem mają pokrój nieregularny, nowe przyrosty są cienkie a szczypior sztywny o małej powierzchni. Warto pamiętać, że komfortowe odżywienie cebuli w fosfor, to zwiększenie tolerancji roślin na suszę. Dominuje także pogląd, że optymalny stan odżywienia fosforem zmniejsza infekcje grzybowe i rozwój chorób roślin. A fosforu dostępnego dla roślin jest mało w glebie w niektórych województwach. Według opracowania GUS z 2018 r najniższą zawartość przyswajalnego fosforu w glebach w latach 2014-2017 odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim, lubuskim i wielkopolskim (do 20%). W województwie podlaskim, podkarpackim i pomorskim zawartość fosforu w glebach była największa i wynosiła 40-60%, w pozostałych województwach - wahała się pomiędzy 20 a 40%. Warto zatem przywiązać dużą uwagę do nawożenia cebuli tym pierwiastkiem.
W gospodarstwach patronackich Elite Onion Club zaplanowano dożywienie cebuli fosforem poprzez zastosowanie dolistnie specjalistycznego nawozu ADOB ProFit z wysoką zawartością fosforu (bo aż 40%; NPK 10-40-8 + mikro).
Warto pamiętać, że na plantacjach cebuli ProFit 10-40-8 polecany jest w dawce ok. 3 kg/ha. Poza wspominanym fosforem nawóz ten zawiera również azot, potas i szereg mikroskładników - odpowiednie ich zbilansowanie w nawozie może w rejonach produkcji cebuli, tam gdzie w ostatnim czasie wystąpiły ulewy, które zaskorupiły glebę czy też na obszarach z niedostateczną ilością opadów, w miejscach, gdzie rośliny mają słabo rozbudowany system korzeniowy pobudzić cześć podziemną do rozwoju.
Zakłócenia w odżywieniu cebuli wapniemDane Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej z 2018 r. pokazują, że udział gleb bardzo kwaśnych i kwaśnych, na których odczyn jest czynnikiem ograniczającym dobór i wielkość plonów roślin, wynosi ok. 58% powierzchni gruntów ornych, wahając się od 30 do ponad 80% w skali województw. Udział gleb o odczynie obojętnym i zasadowym, nie wymagających wapnowania, nie przekracza 18%. To sprawia, że Polska jest jedynym krajem w Europie, w którym zakwaszenie użytków rolnych ma tak duże rozmiary. W miarę wzrostu zakwaszenia gleb pobieranie składników pokarmowych przez rośliny ulega silnemu zakłóceniu, co skutkuje zmniejszeniem plonów. Przy niskim pH pobieranie fosforu, potasu, siarki, magnezu czy wapnia jest ograniczone. A przykładowo wapń jest pierwiastkiem, który spełnia wiele funkcji metabolicznych i fizjologicznych w roślinie. Często w ostatnich latach obserwuje się zasychanie końcówek szczypioru na plantacjach cebuli; może to być m.in. efektem niedostatecznego odżywienia roślin wapniem. Warto pamiętać, że zakłócenia w odżywieniu cebuli wapniem nasilają się w warunkach zmniejszonej transpiracji (słabe napowietrzenie gleby np. po okresowym podtopieniu gleby). Objawy niedoboru wapnia objawiają się na liściach najmłodszych. Jednym z efektywnych rozwiązań zabezpieczenia cebuli wapnia jest dokarmienie roślin dolistnie. ADOB Ca IDHA to jednoskładnikowy nawóz uzupełniający niedobory wapnia. W uprawie cebuli polecany jest w dawce 0,4-0,6 kg/ha. Produkt dostępny jest w formie mikrogranulatu, który nie zbryla się, nie jest higroskopijny i co bardzo ważne dla praktyki, szybko rozpuszcza się w wodzie. Chelatacja mikroskładników czynnikiem chelatującym IDHA wpływa na wysoką skuteczność nawożenia.
Na terenach/ plantacjach, gdzie cebula miała korzystne warunki do rozwoju lub uprawa została założona z rozsady i rośliny mają 6-9 liści dobre efekty rozwoju pozwoli uzyskać dokarmienie ich aktualnie makro- i mikroskładnikami zawartymi w nawozie ADOB ProFit 18-18-18, ADOB Mo oraz ADOB Zn IDHA.
Patrząc przez pryzmat funkcji metabolicznych i fizjologicznych w roślinie oraz dość dużej presji w ostatnich lat choroby o nazwie Stemphylium warto dokarmiać cebulę w różnych fazach rozwoju magnezem. Dobre odżywienie roślin tym pierwiastek zmniejsza presję choroby. Firma ADOB oferuje do tego celu w pełni rozpuszczalny 7-wodny siarczan magnezu.
