Zadbaj o rozsadę selera. Zbierzesz wysoki plon
Seler korzeniowy w naszym kraju uprawia się wyłącznie z rozsady. Jej produkcja trwa dość długo (ok. dwóch miesięcy), dlatego, zwłaszcza w najwcześniejszych terminach, należy zadbać o optymalne warunki do rozwoju roślin, aby następnie uzyskać wysoki plon korzeni.
Polska jest jednym z największych producentów selera w Europie. Szacuje się, że uprawy w naszym kraju prowadzone są na ok. 5 tys. hektarów, z których produkcja w 80% kierowana jest na rynek warzyw świeżych a w 20% do przetwórstwa. Niestety średnie plony w naszym kraju nie są jeszcze poziomem zbliżone np. do niemieckich, gdzie statystyki wskazują na wydajność ok. 45 t/ha. W Polsce średnie plony w GUS-u to trochę ponad 20 t/ha.
Seler swoją popularność zawdzięcza tzw. włoszczyźnie, gdzie ma swój udział, znajduje jednocześnie duże zastosowanie jako składnik surówek. Wykorzystywany jest ponadto w przetwórstwie warzywnym, jako dodatek do konserw, soków i sosów, a także do produkcji suszu oraz mrożonek.
Odpowiednie podłoże, składniki pokarmowe, światło
Chcąc uzyskać wysokiej jakości rozsadę za priorytet należy przyjąć dbałość o jej zdrowotność. Realizując ten cel warto pamiętać o odkażaniu podłoża oraz pomieszczeń i urządzeń uprawowych, a także narzędzi oraz materiałów wielokrotnego użytku, np. skrzynek wysiewnych czy wielodoniczek. Ważny jest wybór nasion. Decydując się na te podkiełkowane lub otoczkowane można uzyskać szybsze wschody, w porównaniu z nasionami standardowymi, co pozwala skrócić okres produkcji rozsady. Fundamentem zdrowotności jest też zaprawianie nasion przeciwko sprawcom chorób. Cel ten można uzyskać wykorzystując Zaprawę nasienną T 75 DS./WS - jej substancją czynną jest tiuram. Warto pamiętać, że należy użyć 2 g preparatu na kg nasion. Środkiem tym niszczone są patogeny znajdujące się na nasionach a także w glebie, w bezpośrednim sąsiedztwie zaprawionych nasion. Kolejną ważną decyzją w produkcji rozsady jest wybór podłoża. Można zdecydować się na wybór gotowego produktu lub sporządzić podłoże we własnym zakresie. W tym drugim przypadku należy do torfu dodać nawozy minerale, aby osiągnąć wymagany poziom zawartości poszczególnych składników pokarmowych (N - 100-150; P - 100-120; K - 200-300 mg/dm3).
Seler produkowany w Holandii - plantacja podobna do upraw prowadzonych w profesjonalnych gospodarstwach w Polsce
Od stycznia do marca, kiedy panują niekorzystne warunki świetlne, należy rozsadę doświetlać. Optymalny wzrost roślin zapewnia intensywność światła słonecznego w przedziale od 60 W/m2 do 200 W/m2, a od listopada do połowy marca do szklarni dociera światło o natężeniu tylko 10-70 W/m2 (deficyt trzeba uzupełnić przez doświetlanie).
W czasie produkcji rozsady - rośliny powinny być regularnie dokarmiane. Rozsada produkowana w wielodoniczkach, szczególnie tych o najmniejszej objętości, szybko wyczerpuje składniki odżywcze zawarte w niewielkiej ilości podłoża w doniczce. Stąd częstotliwość dokarmiania oraz dawka nawozu zależą od wielkości doniczek. Pierwszy raz można dokarmiać młode rośliny saletrą wapniową (w stężeniu 0,6-0,8%). Później najlepiej jest wykorzystać do tego celu nawozy wieloskładnikowe zawierające makro- i mikroskładniki.
Rynkowa nowość. Przycięta rozsada selera
Od niedawna na polskim rynku dostępna jest rozsada selera przycinana w trakcje jej produkcji w szklarni. Rozsadę taką oferuje Grupa Producentów Rozsad Krasoń. Obserwacje praktyczne pokazują, że zabieg taki daje wymierne korzyści. Pozwala na silne rozbudowanie systemu korzeniowego i ma wpływ na wigor części nadziemnej. Praktyka wskazuje, że rośliny przycinane na etapie produkcji rozsady szybciej adaptują się do warunków na miejscu stałym, co w konsekwencji korzystnie przekłada się na plon. W Grupie Producentów Rozsad Krasoń zabieg ten jest zmechanizowany - w zakładzie w Piaskach rośliny przycina się na stacjonarnym urządzeniu, natomiast obiekt w Świętej k. Złotowa wyposażony jest w mobilną maszynę, która przycina rośliny na miejscu ich produkcji (w danej nawie mnożarki). Operator maszyny ustawia listwę tnącą, tak aby nie uszkodzić najmłodszych liści. Ścięte fragmenty są zasysane przez panel znajdujący się nad listwą tnącą i kierowane do pojemnika wbudowanego w konstrukcję. Przycinanie selera w Grupie Producentów Rozsad Krasoń wykonuje się na 14 dni przed dostawą roślin do odbiorcy.
dr inż. Marcin Bartczak