Nawożenie
Pomidory gruntowe należą do roślin o wysokich wymaganiach względem składników pokarmowych. Największe zapotrzebowanie na składniki odżywcze występuję w okresie kwitnienia, zawiązywania oraz dorastania owoców. Tak jak w na początku uprawy największe znaczenie ma azot, fosfor a z mikroskładników cynk, tak od kwitnienia i w okresie owocowania wzrasta dynamika pobierania potasu, wapnia oraz magnezu, a spada azotu.
W okresie owocowania rośliny popierają więcej potasu niż azotu
Dostępność dla pomidorów makro- oraz mikroskładników, poprawna agrotechnik oraz przebieg pogody w okresie kwitnienia, zawiązywania owoców w dużej mierze wpływa na plony. Jeżeli podczas kwitnienia oraz zawiązywania pomidorów wystąpią duże wahania temperatur, susza, okresowe zalania oraz niska wilgotność powietrza plon pomidorów może zostać mocno ograniczony na skutek opadania kwiatów, zawiązków oraz problemów z suchą zgnilizną wierzchołków owoców. Jest to w dużej mierze wynikiem utrudnionego pobierania składników pokarmowym podczas wystąpienia niekorzystnych warunków pogodowych.
Rola poszczególnych makro- i mikroskładników w owocowaniu oraz dojrzewaniu pomidorów:
FOSFOR
*niedobór fosforu wpływa na osłabienie kwitnienia i zawiązywania owoców oraz redukcję gron kwiatostanowych,
*niedożywienie roślin fosforem może przyczynić się do opóźnienia dojrzewania pomidorów,
*nadmierne nawożenie fosforem wpływa na utrudnienie pobierania potasu, co ma niekorzystny wpływ na wybawianie się owoców.
Praktyka pokazuje, że na początku kwitnienia pomidorów dobre efekty przynosi dolistne dokarmianie roślin nawozem o podwyższonej zawartości fosforu (np. ADOB Profit 10-40-8) oraz cynku - pierwiastki te korzystnie oddziałują na rozwój i zdrowotność systemu korzeniowego, co pozytywnie wpływa na pobieranie składników pokarmowych w okresie wegetacyjnym.
MAGNEZ
*matowe wybarwienie oraz niedorastanie owoców do wielkości typowej dla danej odmiany, a także mniejszą jędrność pomidorów, to objawy niedożywienia magnezem.
Warto pamiętać, że niedobór magnezu może wynika z jego faktycznego braku w glebie oraz z nadmiernej dostępności wapnia oraz potasu dla pomidorów.
WAPŃ
*niedobór wapnia wpływa na zamieranie kwiatów oraz ogranicza zawiązywanie owoców,
*obniżone pobieranie wapnia wpływa na powstawanie suchych wklęsłych plam na wierzchołku owoców (sucha zgnilizna wierzchołków owoców).
Warto pamiętać, że na dostępność wapnia dla pomidorów ma wpływ ogólna ilość dostępnego wapnia w glebie, wilgotność powietrza (przy wilgotność powietrza mniejszej niż 60%, wapń w roślinie kierowany jest części roślin najbardziej transpirujących, tj. do liści, a nie do owoców) oraz zawartość potasu, magnezu i azotu amonowego w glebie (duże dawki tych składników ograniczają pobieranie wapnia). W takich sytuacjach dobre efekty może przynieść systematyczne dokarmianie dolistne nawozem specjalistycznym z szybko dostępnym wapniem - w formie chelatu (np. ADOB Ca IDHA). Przy dokarmianiu dolistnym wapniem ważna jest technika wykonywanych zabiegów, gdyż ze względu na małą mobilność Ca z liści do owoców, nawóz musi trafić na owoc i najlepiej na jego cała powierzchnię - można to uzyskać przy zastosowaniu dużej ilości wody do oprysku (min. 600 l/ha) oraz wysokiego ciśnienia cieczy roboczej podczas zabiegu.
Objawy suchej zgnilizny wierzchołków owoców
BOR
*bor ma wpływ na prawidłowe wykształcenie pyłku,
*niedobór boru wpływa na opadanie nieprawidłowo wykształconych lub niezapylonych kwiatów,
*w przypadku niedoboru boru podczas dorastania i dojrzewania owoców może wystąpić chropowatość owoców przy szypułce (mikropęknięcia).
Doświadczenia naukowe wskazują, że bor jest słabo mobilny w roślinie, dlatego należy go dostarczać systematycznie podczas wegetacji. Na dostępność boru dla rośliny wpływ ma wysokość nawożenia wapniem, potasem oraz azotem.
Mikrospękania owoców, to efekt niedoboru boru. Zdjęcia: M. Bartczak
POTAS
*w uprawie pomidorów potas ma duże znaczenie dla jakości owoców, niedostatecznie odżywione pomidory potasem źle wybarwiają się w środku oraz na zewnątrz (zielone plamy na owocu),
*niedobór potasu może powodować załamywanie się gron co utrudnia odżywianie owoców.
Niedostateczne pobieranie potasu może wynikać z małej ilości tego pierwiastka w roztworze glebowym oraz z nadmiaru azotu, fosforu czy też wapnia, dlatego podczas dojrzewania pomidorów można wspomóc rośliny dokarmiając je dolistnie nawozem wieloskładnikowym o podwyższonej zawartości potasu i ograniczonej ilości azotu (ADOB Profit 4-12-38) w dawce 3-5kg/ha plus bor w dawce 0,5L/ha (boru nie należy stosować w większej dawce, gdyż może spowodować przedwczesne mięknięcie owoców).
Pomidor gruntowy wymaga precyzyjnego nawożenia makro- oraz mikro składnikami, gdyż zbyt małe dawki oraz zbyt duże mogą powodować problemy z pobieraniem składników odżywczych. Nie tylko nawożenie ma duże znaczenie, ale także stosowanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych mające na celu tworzenie oraz zachowanie struktury gleby i podsiąku do strefy korzeniowej. Rozpoczynając jakąkolwiek uprawę warzyw należy w pierwszej kolejności wykonać analizę chemiczną gleby wraz z ustaleniem pH gleby. Tylko stosując racjonalne nawożenie oparte o otrzymane wyniki analiz możemy uzyskać optymalne plony.
Krzysztof Kuczyński
ADOB